ดินเหนียว (Clay soil) คือหนึ่งใน 3 ประเภทดินพื้นฐาน โดยส่วนใหญ่ประกอบด้วยอนุภาคของดินที่ละเอียดมาก โดยมีเส้นผ่านศูนย์กลางเพียง 0.002 มม. (สำหรับการเปรียบเทียบ อนุภาคทรายมีเส้นผ่านศูนย์กลางระหว่าง 0.05 ถึง 2.0 มม.) และดินเหนียวมีอินทรียวัตถุไม่มาก ดินที่ได้จะค่อนข้างเหนียวเนื่องจากมีช่องว่างระหว่างอนุภาคไม่มากนักและระบายน้ำได้ไม่ดีเลย
หากคุณสังเกตเห็นว่าน้ำมีแนวโน้มที่จะท่วมพื้นดินแทนที่จะซึมเข้าไป เป็นไปได้ว่าดินของคุณเป็นดินเหนียว เป็นไปได้ว่าคุณคงรู้อยู่แล้วว่าคุณมีดินเหนียวหรือไม่
คุณยังสามารถทำการทดสอบโดยการบีบดินโดยนำดินชื้น (แต่ไม่เปียก) กำมือหนึ่งจากสวนแล้วบีบให้แน่น หากคุณเปิดแบมือออกและดินยังคงรูปเป็นก้อนอยู่ ตามรอยมือที่บีบก็แสดงว่ามันก็เป็นดินเหนียว
ข้อเสียของดินเหนียว
มีสาเหตุหลายประการที่คุณอาจเลือกที่จะหลีกเลี่ยงการทำสวนในดินเหนียว
- อากาศแทรกลงในดินยาก: เนื่องจากอนุภาคดินหนาแน่นเกาะกันจนรากพืชไม่ได้รับอากาศมากนัก พืชส่วนใหญ่ต้องการการเติมอากาศเพื่อให้เจริญเติบโตได้อย่างแท้จริง ทำให้เป็นผลเสียต่อพืชของคุณ
- การระบายน้ำไม่ดี: อันตรายจากการมีดินที่เก็บความชื้นได้มากก็คือระบายน้ำได้ไม่ดีนัก เมื่อต้นไม้ได้รับความชื้นมากเกินไป อาจทำให้รากเน่าและปัญหาอื่นๆ ได้
- บีบอัดตัวให้แน่นได้ง่ายทำให้รากพืชเติบโตได้ยาก
- โดยทั่วไปจะมี pH เป็นด่าง ซึ่งไม่เหมาะกับการปลูกผักที่ต้องการ pH อยู่ระหว่าง 6.5 ถึง 7.0
ประโยชน์ของดินเหนียว
ดินเหนียวมีชื่อเสียงที่ไม่ดีเนื่องจากความลำบากในการเพาะปลูกพืชต่าง ๆ เนื่องจากรากพืชยากในการชอนไชผ่านอย่างไรก็ตามมีข้อดีดังนี้:
- ทนแล้ง: เนื่องจากสามารถกักเก็บความชื้นได้มาก จึงสามารถทนแล้งได้มาก ต้นไม้บางชนิดของคุณก็จะมีน้ำเพียงพอสำหรับใช้ตลอดฤดูแล้ง
- ความหนาแน่นของสารอาหารที่ดี: อนุภาคของดินจะดึงดูดและจับกับสารอาหาร เช่นแคลเซียม แมกนีเซียม และโพแทสเซียมที่เป็นอาหารและช่วยให้พืชเจริญเติบโต แร่ธาตุจากดินเหนียวที่มีมาแต่กำเนิดยังทำให้สวนผักมีความสมบูรดีอีกด้วย
- เหมาะสมกับพืชบางชนิด: พืชส่วนมากเติบโตได้ยาก แต่พืชบางชนิดสามารถเจริญเติบโตได้ในดินที่อุดมไปด้วยสารอาหารและความชื้นสูง
- เหมาะแก่การนำมาปั้นเป็นภาชนะดินเผา สร้างบ้านดิน เป็นต้น
การปรับปรุงดินเหนียว
การปรับปรุงดินเหนียวของคุณต้องใช้ความพยายาม ทางที่ดีควรปรับปรุงแปลงที่ปลูกทั้งหมดพร้อมกัน แทนที่จะพยายามปรับปรุงดินในหลุมปลูกแต่ละหลุม
มีความคิดที่ว่าการเติมทรายลงในดินเหนียวโดยคิดว่าจะทำให้เกิดช่องว่างในดินมากขึ้น แต่นั่นเป็นความเชื่อผิดๆ ในความเป็นจริงหากคุณเติมทรายลงในดินเหนียวจะทำให้ดินแข็งขึ้น ดินจะแข็งมากจนแม้กระทั่งใส้เดือนจะไม่สามารถอาศัยอยู่ในนั้นได้
แนะนำให้ใช้อินทรียวัตถุต่างๆ เช่นปุ๋ยหมัก เศษใบไม้ และปุ๋ยคอกที่เน่าเปื่อย อินทรียวัตถุเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการแก้ไขดินเหนียว ทำให้เนื้อดินร่วนมากขึ้น เพิ่มสารอาหาร ปรับปรุงการระบายน้ำและเป็นการเติมอากาศ ปรับอุณหภูมิดินให้พอเหมาะ และให้พื้นที่รูพรุน ซึ่งจำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช
การปรับปรุงดินต้องใช้เวลาและความอดทน แต่สุดท้ายแล้วคุณจะได้รับรางวัลในความพยายาม ขั้นตอนแรกควรเพิ่มอินทรียวัตถุให้มากที่สุดและผสมลงในดินให้ลึกที่สุดก่อนที่คุณจะเริ่ม
เริ่มกระบวนการโดยใช้เครื่องไถพรวนดินที่มีอยู่ (หากเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่) หรือใช้จอบ (หากเป็นพื้นที่ขนาดเล็กที่จัดการได้ง่ายกว่า) จากนั้นให้กระจายปุ๋ยหมัก อินทรียวัตถุ บนดินที่ไถพรวนแล้วใส่ปุ๋ยลงไป ทำซ้ำขั้นตอนนี้อีกสองครั้ง